Nus vevan bu bia contact cul vitg.

Isidor Pelican
Isidor Pelican

Pli baul era mintgin sin siu Hof e nus vevan halt era ils cuolms da quella vart cheu si. Il bab era vegnius cheu sco migiur, veva priu si quei ed ils cuolms eran tuts da cheu si. Era il misès si cheu ei dapersei. Aschia vev’ins bu schi bia contact auter che culs purs cheu sisura, ch’eran da Trun. Quels enconuschev’ins plitost. Leu mav’ins si enqualga a sediscuorer cu ins era giuvens. Per exempel ella Val Sumvitg er’ins mo cu ins mava ad alp. Nus eran propi da cheu si. Quei era si cheu aclas, en tut eri sis baghetgs, uss vein nus mo dus pli. E quei era da far fein adina da cheu si. Lu eri in tec pli pauc che quei ch’igl ei ussa. Igl unviern ils emprems otg onns, neve jeu vevel il frar che studegiava ed il bab tochen che jeu sun vegnius ord scola stuev’el ver fumegl.

Knechte im Val Sumvitg
Knechte / Fumeglia © Archiv Cultural Sumvitg

Aschia savev’el buca aunc pagar in che studegiava sin claustra aschia ha jeu buca giu la caschun da saver ir al Plantahof. Aschia sun jeu ius il emprems otg onns quasi tut univern dacheusi a perver ils schetgs. E quei er’ins halt era puspei mo da siu persei. E quei mav’ins mintga di a pei siadora. Quei va tut agradsi. Era il matg er’ins si cheu da persei. Lu vev’ins aunc ina massa cauras e fageva caschiel da vacca e da caura ensemen. In stueva adina star a casa per gidar. Miu frar ch’era tschun onns pli giuvens ha lu saviu far il Plantahof e suenter vein nus fatg il pur ensemen, silmeins 30 onns. Entras quei sun jeu lu schon era vegnius en in tec pli fetg, en quei dallas scolas ed hai schon era giu leu igl avantatg.

Il bia er’ei da levar allas tschun. Quei era bunamein la regla e quella regla ei lu stada per mei quasi l’entira veta. Aber ussa fai schon cullas siat. Lu eri dad ir a messa, las dumengias secapeva da sez ed il luverdis cu ei era scola er’ei era dad ir adina. Era cu nus mavan vi Sumvitg a scola, mavan nus vi e si Sumvitg a messa e suenter a scola. Quei era è regla lu. A rusari mav’ins era aunc dabia. Miu frar ha raquintau buca daditg ch’el eri si Craps sisum, sisum ils misès ed jeu sai bu tgei di ni tgei fiasta ch’ei era ch’el seigi vegnius giu da Craps per ir a rusari e turnaus ensi puspei. Quei mav’ins si en mes’ura cun ir in tec dabot, nun ch’ins eri grad sil misès il pli sisum. Lu mav’ei in tec pli ditg.

Quei Craps ei schon stau per nus, per mei cunzun … suenter la casa cheu ei quei per mei quasi il secund dacasa. Ussa ha miu fegl priu giu quella tegia ed jeu sun era aunc serabitschaus siadora uonn. Quei ei schon aunc stau per mei enzatgei…. Craps ei semplamein stau zatgei tut special. Ed eba quellas aclas e quels misès, atgnamein schevan els a quei “ils craps” era sche quei cheu era quel’acla e tschei era tschell’acla. Quei era cheu plirs nums, nua ch’ei veva in clavau vev’ei era in num.