Tgei regurdientschas haveis vus aunc dil onns da voss’affonza e dalla scola?

Jeu sai aunc che miu bab haveva fatg quei onn ch’el ei morts dus puffens. Duront las lavurs cun in scalper eis el lischnaus ora e blessau in egl ed ha stuiu ir giu Cuera e schar operar. Quei ei vegniu tip top. Quei onn ha el aunc giu fatg giu il tetg dalla casa ed alzau quella. Quei vegneva fatg lu tut a maun ed en etappas. Miu bab haveva giun luvratori la pusseivladad da splanar e chistrar las aissas. El preparava 10 tochen 20 aissas e montava quellas e lu cun temps e peda vegneva cuntinuau cun la lavur.

Saveis vus declarar tgei che quei vul gir chistrar in’aissa?

Quei vul gir ch’ins fageva «Nuota e Kamm». Ins haveva ina splauna che fageva la nuota e tschella il kamm. Quei stevas in’uriala entochen ch’in’aissa da tabliau era fatga.

Tgei ei restau en memoria a Vus dil temps dall’uiara mundiala?

Ils onns dall’uiara sun jeu staus cheu e lu stuiu ir ad alp, damai ch’il bab ei morts baul. Miu bab era staus a Sevgein suenter bara e vegnius malsauns. A Vella ha el visitau il miedi e lez ha scumandau ad el da turnar a casa. Enstagl dad ir en spital eis el tuttina ius a casa. Suenter 10 gis eis el morts da malcostas. Igl emprem onn ch’ei era rut ora l’uiara 1939 hai jeu stuiu star a casa e perver il tiers. Ils umens eran a militer. Miu bab fageva il pur cun in pèr vaccas, enzatgei cauras ed in tec nuorsas. Lu era tut bia pli sempel ed adina mo da semudergiar.

Co veseva in gi da vies temps d’affonza ora?

Sper la scola vegnevan nus ensemen sur Cons e devan culla ni auters giugs. Igl unviern vegneva ei iu cun skis, nus havevan dua pèra che miu bab haveva fatg, in pèr pli liungs ed in pèr pli cuorts e lu havev’el dau si colur a quels, nus mavan empau in ed empau tschel cun quels. Sper la scola eri dad ir per lenna, resgiar lenna, far ora lenna e perver ils tiers manedels. Far ballesters e sittar ni ch’ins mava a pigliar talpas cu jeu sun staus fumegl cun quels da Rest. Lu dev’ei in per raps per mintga talpa, aber quei mavan matei ils patruns cun tut. Il mender che vegn endamen era ch’ins haveva lu negina cazzola, quella ei vegnida pér 1946. Da lezzas uras havevan era mo nus ed aunc in’autra famiglia aua en casa. Il prighel era che l’aua schelava en la notg e per evitar quei stuev’ins schar ir ina fila e lu ir e svidar quei duront la notg.