
A Suraua ein las geometrias politicas semidadas savens. 1963 fusiuneschan Peiden ed Uors tier Uors/Peiden, 2002 Camuns, Tersnaus, Surcasti ed Uors/Peiden tier Suraua e 2013 Suraua tier Lumnezia. Co giudicheschas Ti persunalmein quei svilup ?
La fusiun da Suraua ei semadirada successivamein. Ei ha entschiet 1968 culla nova Casa da scola communabla ad Uors. Cuort suenter ein ton il Chor da Suraua sco la Musica da Suraua naschi e pli tard ein era las uniuns da giuventetgna s’unidas. Ins suna e conta ensemen, fa cumineivlamein fiastas ed ha aschia saviu migliurar il contact e la cooperaziun denter ils vitgets da Suraua. Aschia astgan ins dir che la fusiun da Suraua ei stau in fetg bien pass che ei era secumprovaus e seconsolidaus el decuors dils 11 onns che la vischnaunca da Suraua ha existiu. Vischinas e vischins dallas fracziuns da Suraua mavan stedi a radunonza ed in segidava in cun l’auter.
Ella damonda dalla fusiun da tut las 8 vischnauncas dalla Lumnezia romontscha sun jeu staus empau pli sceptics. Jeu sun buca staus totalmein encunter, denton era buca fetg scaldaus persuenter. Per mei fuss Suraua stau in perimeter optimal. Il gi dalla votaziun sun jeu staus egl exeriur ed hai aschia buca saviu votar. Jeu hai denton acceptau la decisiun democratica ed hai era cooperau vinavon, prendend stedi part dallas radunonzas communalas che han liug a Vella.
Tier ina fusiun eis ei denton facticamein aschia ch’il center profitescha, ferton che la periferia vegn negligida empau. Gest en connex culla planisaziun locala eis ei deplorabel che las zonas da baghegiar dils singuls vitgs perifers vegnan reducidas drasticamein. La participaziun allas radunonzas communalas ei sereducida marcantamein dapi la fusiun. Era la promtadad da surprender uffecis communals ei tschessada marcantamein. Jeu sun dil meini ch’ins stuess respectar dapli il singul burgheis enteifer la vischnaunca fusiunada.